نساجی در ساختمان سازی به طور گسترده‌ای در جهت معماری داخلی و خارجی، کف، بدنه و سقف ساختمان، تقویت بتن و سایر سازه ها به کار برده می‌شوند. نساجی در ساختمان سازی که با نانو مواد ویژه پوشش داده شده‌اند، می‌توانند خواص بسیار خوبی در داخل و خارج ساختمان ایجاد کنند؛ خواص عایقی بهتر در برابر صوت و حرارت، انتقال یا انعکاس نور مادون قرمز خورشید و تنظیم دمای داخل منزل، محافظت و انعکاس از پرتوهای مضر ماورای بنفش، مقاومت حرارتی، خواص خود تمیزشوندگی، مواد تکمیلی زیبا کننده نمای ساختمان و… برخی از این ویژگی ها و قابلیت ها می باشند. در ادامه به برخی دیگر از این قابلیت ها پرداخته می شود. و در ادامه به نساجی در پزشکی و کاردبرد های آن می‌پردازیم پس با ما همراه باشبد.
نساجی در ساختمان سازی
الف) بتن الیافی در حقیقت نوعی کامپوزیت می باشد که با به کارگیری الیاف تقویت کننده و مسلح کننده داخل مخلوط بتن، مقاومت کششی، خستگی و فشاری آن فوق العاده افزایش میی ابد. این ترکیب کامپوزیتی یک پارچگی و پیوستگی مناسبی داشته و امکان استفاده از بتن را در سطوح مقاوم پر انحنا فراهم می‌کند. بتن الیافی از قابلیت جذب انرژی بالایی برخوردار می باشد و تحت تأثیر بارهای ضربه ای به راحتی از هم پاشیده نمی‌شود.
بیشتر بخوانید:
کف پوش نساجی و کف پوش نمدی می‌دانید چیست؟
انواع چاپ روسری و لباس در صنعت نساجی در گذر زمان
کاربرد تاریخی این فناوری، استفاده از کاه یا موی بز در گل تنورهای سنتی و پوشش بناهای قدیمی می باشد. در واقع بتن الیافی نوع پیشرفته این تکنولوژی می باشد که الیاف طبیعی و مصنوعی نظیر شیشه، کربن، پلی پروپیلن، اکریلیک، فولادی، نانو الیاف کربنی، نانو لوله های کربنی و… جای کاه و گل، و سیمان را گرفته است. در معماری قدیم ایرانی از مخلوط کاه و گل جهت افزایش استحکام و نفوذناپذیری باران در سقف بنا استفاده شده است. کاه به عنوان یک رشته سلولزی طبیعی باعث شکل گرفتن بهتر گل و جلوگیری از ایجاد ترک در دیوار های گلی می شود. امروزه همچنین از مخلوط الیاف با مصالح دیگر مانند گچ در پوشش دیوارها استفاده می شود.
ب) جهت استحکام بخشی به ستون ها و بخش های دیگر یک ساختمان، پارچه هایی از جنس الیاف شیشه، کولار یا کربن به همراه یک رزین و چسب استفاده می شود، که با این عمل از ایجاد ترک روی سازه جلوگیری می‌شود و یکی از کاربرد های نساجی در ساختمان سازی است.
ج) برای ساخت برخی از اشکال هندسی و پیچیده که مورد نظر معماران می باشد یکی از ساده‌ترین روش‌های استفاده از پارچه های سه بعدی آغشته به سیمان می باشد. در این روش ابتدا یک قالب اولیه پلاستیک ساخته می‌شود و پارچه سه بعدی آغشته به سیمان روی آن قرار می‌گیرد. سپس پارچه با آب خیس می شود. بعد از خشک شدن پارچه، شکل و یا مجسمه مورد نظر از جنس سیمان آماده می‌شود.
د) در حوادث طبیعی نظیر زلزله و سیل به سهولت و سرعت زیاد از چادر های ضدباد، ضدآب، ضدآتش و عایق سرما و گرما استفاده می‌شود و یکی دیگر از کاردبرد های نساجی در ساختمان سازی نمایان می‌شود. نمونه دیگر ساخت سقف های پارچه ای می باشد که در دو نوع ثابت و متحرک ساخته می شود. ساختمان های تمام پارچه ای نیز ساخته شده است که به سرعت با ورود جریان هوای فشرده برپا می شوند و از آنها جهت برگزاری نمایشگاه ها و بازارچه های موقت استفاده می شود. استفاده از پارچه هایی (از جنس الیاف مصنوعی) برای زیباسازی طراحی داخل و بیرون ساختمان ها روش مناسب و موردپسند معماران می باشد و جایگزین مناسبی برای سیمان و مصالح سنگین دیگر می باشد.
ه ) میلگردهای فولادی در برابر رطوبت و عوامل طبیعی دیگر نظیر نمک و اکسیژن هوا مقاومت کمی دارند، از این رو امروزه ساخت میلگردهایی از جنس الیاف شیشه تحت عنوان میلگرد های کامپوزیت الیافی مطرح شده است که جایگاه ویژه ای در ساختمان سازی پیدا کرده است. در ایران نیز کارخانجات تولید میلگرد کامپوزیت شیشه‌ای وجود دارد. الیاف مورد استفاده در میلگرد های کامپپوزیتی از الیاف کربن یا شیشه می باشند که مقاومت بیشتری نسبت به فولاد دارند و از فولاد سبک تر می باشند. این میلگردها در برابر رطوبت، نمک و عوامل طبیعی دیگر مقاوم می باشند و عمر سازه را افزایش می دهند.
میلگردهای کامپوزیتی در دو نوع موجود می باشند:
۱- جهت ساخت میلگرد کامپوزیت الیافی بدون بافت دسته ای از الیاف را به اندازه قطر موردنظر کنار هم قرار داده و از داخل ظرف چسب مخصوصی عبور می دهند و سپس قالب گیری و خشک می‌کنند.
۲- جهت ساخت میلگرد کامپوزیت الیافی قیطان بافی شده، دسته نخ های شیشه ای را از ظرف چسب عبور می دهند و سپس به وسیله دستگاه قیطان بافی، لایه طنابی شکلی، به دور نخ های شیشه بافته می شود و سپس چسب را خشک می‌کنند.
و) برای دوری از صدا‌های مزاحم یکی از روش‌ها، جلوگیری از انتقال صدا در ساختمان و وسایل نقلیه می باشد. صوت برای جابه جاشدن نیاز به محیط مادی و مکان یکی دارد. اینجا هم نساجی در ساختمان سازی کاربرد دارد به این صورت که لایه های الیافی که به دیوارهای ساختمان چسبانده می‌شوند، می توانند مقدار انتقال ارتعاشات مکان و سرعت آن را به شدت کاهش دهند.
ز) پارچه های عایق حرارت، رطوبت و مقاوم به گرما در صنعت ساختمان و خودروسازی به طور عمده مصرف می‌شوند. لایه های ایزوگام و سایر پارچه های عایق رطوبت و آب نیز در ساختمان سازی استفاده می شوند. پارچه لایی ایزوگام از پارچه های بافته یا نبافت تولید می‌شود که روی آنها یک لایه رزین یا قیر اضافه می شود.
نساجی در پزشکی و بهداشتی
بخشی از الیاف، نخ و گروه های زیادی از منسوجات تاری پودی، کشباف و بی بافت در عرصه پزشکی، بهداشتی، سلامتی، مراقبت های شخصی، انواع جراحی ها و… استفاده می‌شوند. محصولاتی کاربردی از قبیل انواع باند و گاز و پانسمان زخم، پلاستر گچ گیری، لایی و پدهای جاذب، انواع نوار چسب، نوارکشی، شکم بندها، پنبه های بهداشتی، انواع دستکش، ماسک و کلاه بهداشتی، انواع روکش های تخت بی بافت اسپان باند، کالای خواب و لوازم تخت بستری و اتاق عمل، محصولات بهداشتی زنان و مردان و بچه ها، انواع نخ بخیه،انواع پروتزها، انواع فیلترها، صافی دیالیز، محصولات قابل کشت (رگ، مفصل، رباط، دریچه قلب، تاندون زانو یا مچ پا و…)، انواع حس گرهای مبتنی بر نانو الیاف، انواع البسه پزشکان و جراحان و پرستاران و انواع لباس های مخصوص شاغلین بخش های خاص بیمارستان ها جز منسوجاتی می باشند که به طور گسترده ای در عرصه پزشکی و بهداشتی استفاده می شوند.
امروزه شرکت های داخلی و خارجی فراوانی با فناوری های جدید نظیر نانو، مبادرت به تولید طیف وسیعی از منسوجات بهداشتی و پزشکی ضد م کیروب، ضدباکتری مداوم و لحظه ای، ضدلک، خود تمیز شونده، عطرآگین، گندزدا و… میک نند که تولیدات آنها جهت استفاده در انواع نخ های بخیه، پارچه های بهداشتی، پوشش های زخم و سوختگی، روپوش های آزمایشگاهی، لباس های پزشکی، پارچه های اسپان باند و اس ام اس، کف پوش مراکز درمانی، البسه بیماران، کالای خواب بیمار، روکش های تخت و لباس های اتاق عمل و… به کار می‌روند.
منسوجات پزشکی و بهداشتی لازم است به غیر از داشتن شرایط اختصاصی، دارای شرایط عمومی از قبیل مقاومت در برابر نفوذ آب و مایعات، مقاومت در برابر احتراق، مقاومت در برابر جرخوردگی، راحتی مصرف و پوشش، زیبایی، مقاومت در برابر رشد انواع میکرو ارگانیسم های بیماری زا، سازگاری با بدن، عدم ایجاد حساسیت، عدم ایجاد پرز و کرک، مقاومت سایشی مناسب، عدم ایجاد الکتریسیته ساکن و… نیز باشند.
کاربرد نساجی در پزشکی و بهداشتی
در ادامه به برخی از کاربردهای منحصربفرد برخی منسوجات خاص پزشکی و بهداشتی پرداخته می شود:
الف) دستمال های بهداشتی و دستمال های کاغذی جزء لایه های نبافته می باشند که از الیاف سلولزی تهیه می‌شوند. در این گروه پارچه های نبافته، محصولات دستمال کاغذی و پوشک نوزادن قرار دارد که همراه مواد جاذب رطوبت و افزودنی های دیگر خواص مورد نظر را پیدا می‌کنند. در همین راستا یک شرکت تولید دستمال کاغذی در ایران با استفاده از اثر نانو ذرات نقره بر روی دستمال کاغذی، موفق به تولید دستمال کاغذی ضد میکروب شده است.
ب) یکی دیگر از کاربردهای نساجی در پزشکی، لباس اتاق عمل است. لباس اتاق عمل تهیه شده از پارچه های نبافته و یک‌بار مصرف که هم بیمار و هم کادر پزشکی استفاده می‌کنند و بعد از انجام عمل دور انداخته می شود. این لباس ها ساده، ارزان و سبک می باشند.
ج) لباس های هوشمند خنک کننده به وسیله سلول های م کیروبی زنده از پارچه ای به نام بیوفابریک (بیو منسوج) ساخته شده است که حاوی سلول های میکروبی زنده ( غیربیماری زا ) می باشد. زمانی که شخص، احساس گرما یا عرق کردن می‌کند، زبانه های روی سطح لباس به صورت خودکار باز می شوند. این لباس به عنوان ژاکت زنده معروف می باشد.
د) جلیقه دیجیتال ویژه امور پزشکی، قادر به اندازه گیری ضربان قلب و میزان تنفس فرد با استفاده از فیبرهای نوری و حس گرهای موجود در لباس می باشند. علائم به دستگاه های جانبی همانند تلفن همراه ارسال می گردد.
ه ) لباس ضدزخم بستر می تواند میزان گردش خون، اکسیژن و نیز موادمغذی موردنیاز بخش های مختلف بدن را ارزیابی کند. این لباس مجهز به مجموعه ای از الکترودها می باشد که در صورت نیاز، شوک های خفیفی را به بخش های مشخصی از بدن وارد می‌کند تا سبب افزایش گردش خون در آن ناحیه شود، به این ترتیب احتمال بروز زخم بستر به شدت کاهش می‌یابد.
و) نخ های بخیه به دو گروه قابل جذب و غیرقابل جذب تقسیم می شوند. نخ قابل جذب شامل نخ مصنوعی و کیریل (الیاف پلی گل کیولیک اسید با روکش پلی گلاید) و نخ طبیعی کاتگوت (نخ پلین و نخ کرومیک تولید شده از روده بز و گوسفند) یکی از کاربرد های نساجی در پزشکی است. و نخ‌های غیرقابل جذب شامل نخ ابریشمی، پنبه ای، کتانی، نایلونی و پلی پروپیلنی می‌باشد.
ز) از پارچه های کشسانی تاری به عنوان پوششی جهت قلب های تغ ییر شکل یافته (کروی) استفاده می شود تا کارکرد قلب در زمان تپش بهبود یابد.
ح) رگ مصنوعی سه لایه نانو لیفی از ترکیب دو فناوری میکرو چاپگر و الکتروریسی تولید می‌شود. این فناوری مشکل موجود در رگ های یک لایه و دولایه را با استفاده از مواد مختلف با خاصیت استحکام مکان کیی و قابلیت رشد سلول های جدید برطرف نموده است.
ط) یک شرکت داروسازی ایرانی با پوشش نانو ذرات کریستال های نقره بر روی شبکه هایی از الیاف نایلونی در باندهای تک لایه مخصوص پانسمان به روش احیای شیمیایی، موفق به تولید باند مخصوص پانسمان نانویی شده است که با آزادسازی تدریجی یون نقره، اثرات ضدم کیروبی و ضدالتهابی خود را اعمال می‌کند.
برای اطلاعات بیشتر در مورد چاپ روسری پیشنهاد می‌کنم مقاله “چاپ روسری” را حتما بخوانید.
نظرات کاربران