قطعا شما هم دیده اید که پارچه و لباس بعد از شسته شدن کوچک می‌شوند و به اصطلاح «آب می‌روند»، در صنعت نساجی به این آب رفتن، آبرفت می‌گویند. آبرفت یکی از معصلات هر شخصی است چون عموما بعد از آبرفت، لباس و یا پارچه عملا بلا استفاده می شود.
آبرفت پارچه
آبرفت پارچه به میزان تغییر اندازه آن، پس از شست و شو گفته می‌شود. آبرفت در صنعت نساجی و پوشاک یکی از مهمترین موضوعات به شمار می‌آید. در تولیدات پارچه به دلیل نوع نخ موجود و منفذها در پارچه باعث یک حالت ارتجاعی می‌شود که بعد از شست و شو پارچه کوچک می‌شود. معمولا در آبرفت کاهش عرض بیشتر از کاهش طول است.
انواع آبرفت
آبرفت ناشی از استراحت پارچه
در هنگام بافت پارچه توسط ماشین‌های بافندگی ، نخ‌ها به ویژه نخ‌های تار شدیدا در معرض کشیدگی قرار می‌گیرند اما بعد از اینکه پارچه از روی ماشین برداشته می‌شود به علت اینکه دیگر تحت فشار نیست تمایل دارد تا فشار امده را جبران کند و این عمل باعث ایجاد آبرفت در پارچه می‌شود.
ناشی از تورم
در پارچه‌های جاذب رطوبت، بخصوص پارچه‌های پنبه ای در اثر شست و شو، الیاف در اثر جذب رطوبت متورم می‌شود و به خاطر این تورم آبرفت رخ می‌دهد. این تورم باعث می‌شود قطر نخ‌ها در پارچه افزایش می‌یابد و در نتیجه نخ‌ها در پارچه به یکدیگر نزدیک می‌شوند.
ناشی از نمدی شدن پارچه
در پارچه‌های پشمی به دلیل وجود فلس در سطح الیاف آبرفت رخ می‌دهد. در اثر رطوبت، حرارت و فشار، فلس‌ها از سطح لیف پشم بلند می‌شوند. در این حالت در اثر مالش و یا فشار فلس‌ها در هم گره می‌خورند و پشم حالت نمدی پیدا می‌کند.
ناشی از حرارت
در پارچه‌های تهیه شده از الیاف مصنوعی و در دمای بالاتر از ۲۱ درجه سنتی گراد آبرفت به وجود می‌آید. در صورتی که عملیات تثبیت حرارتی و استفاده از اتوی بخار در مراحل مختلف تولید پوشاک انجام نشود آبرفت اتفاق خواهد افتاد.
آبرفت لباس
در پوشاک و لباس نیز مانند پارچه کوچک شدن وجود دارد، معمولا بافت‌های زمستانی که به صورت تکه ای بافت می‌شوند یا لباس‌هایی که با پارچه خام دوخته شده و سپس به رنگرزی می‌روند؛ به دلیل اینکه مرحله تکمیل را طی نکرده اند دارای ثبات نسبی نیستند و معمولا دچار آبرفت می‌شوند.
اندازه گیری آبرفت
برای اندازه گیری میزان جمع شدگی پارچه نمونه مربع از یک پارچه را به اندازه ۳۰ سانتی متر می‌برند و در هر سمت پارچه، علامت‌هایی به فاصله ۲۵ سانتی متر از یکدیگر و ۲/۵ سانتی متر از لبه پارچه قرار می‌دهند. پس از شست و شوی این نمونه پارچه، فاصله‌ها دوباره اندازه گیری می‌شوند و با مقایسه با اندازه‌های اولیه میزان آبرفت طول و عرض بدست می‌آید.
روش‌های جلوگیری از آبرفت
کامپکت پارچه
عملیاتی همراه با بخار ، دمای بالا و پرس طاغه پارچه
شست و شوی تکه ای
یک پرسه ی عادی شست لباس‌های دوخته شده در ماشین لباسشویی صنعتی
مرسریزه کردن نخ
عملیاتی که با کشیده شدن نخ و افزودن سود کاستیک همراه است
آنزیم شور
افزودن آنزیم‌های مختلف به خصوص تثبیت کننده‌ها به پارچه و لباس
پرس
این روش معمولا برای تکه‌های بافت زمستانی می‌باشد .
ترکیب مواد مصنوعی
معمولا با اضافه نمودن یک نخ فیلامنت یا لاکرا ، پارچه را تبیت می‌کنند.
نظرات کاربران