پوشاک خطهای بدون شک جزء جدایی ناپذیر فرهنگ آن منطقه است. همچنین نوع پوشش یکی از بهترین راههای معرفی یک فرهنگ به سایرین و از بهترین ملاکهای تشخیص فرهنگهای مختلف از یکدیگر نیز هست. در کشور عزیزمان یکی از معروفترین پوششهای محلی پوشش مردان و زنان کرد( لباس کردی) است. مردمان کرد بیش از هر منطقه دیگری از لباسهای محلی خود استفاده میکنند و کمتر تحت تاثیر یکنواخت شدن لباس افراد در جامعه ما قرار گرفتهاند. میزان علاقه مردمان با صفای کرد به این لباس به گونهای است که حتی در محیطهای اداری که قوانین خاص پوشش وجود دارد نیز این افراد از پوشش محلی خود استفاده میکنند.
ویژگی لباس محلی کردی
برخی از ویژگیهای لباسهای محلی در ایران مشترک هستند. از جمله این ویژگیها میتوان به بلندی، سادگی و حجاب کامل اشاره کرد. لباس کردی نیز مانند همه لباسهای محلی ایرانی از این ویژگی مستثنی نیست. از دیگر ویژگیهای لباس کردی میتوان به تنوع رنگ و استفاده از رنگهای شاد در طراحی این لباس اشاره کرد. البته در میان پوشش مردان و زنان کرد در این ویژگیها تفاوتهایی نیز وجود دارد. به عنوان مثال پوشش بانوان کرد، از پارچهها، تزئینات و رنگهای مختلف تشکیل شده است در حالی که پوشش مردان معمولا بسیار ساده بوده و از یک جنس پارچه هستند. همچنین در یک دست لباس مردانه کردی نیز تنها از یک رنگ شاخص کلی استفاده میشود.
اجزای لباس کردی
اصلیترین اجزای لباسهای کردی تن پوش، سرپوش و پایافزار است. این اجزا در میان لباس مردان و زنان نیز مشترک است. البته در اجزای هر کدام از این سه عضو اصلی لباس کردی، در مناطق مختلفی مثل سقز، بانه، مریوان، سنندج و … تفاوتهایی نیز وجود دارد.
لباس مردان کردی
لباس کردی مردان از اجزای مختلفی تشکیل شده است. از اصلی ترین اجزای این لباس میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
چوخه
چوخه یکی از قدیمی ترین لباسهای سنتی اصیل کردستان است که در حال حاضر در مناطق اورامانات، سنندج، مریوان و بانه تولید می شود.
چوخه به عنوان جلیقه، لباس کشتی(پالتوی چوخ)، پا تابه، کت و شلوار و … بکار میرود و به علت نوع آب و هوای سرد و شرایط اقلیمی، مردان چوخه را به عنوان البسه در زمستان استفاده می کنند.این لباس را در هنگام مبارزه کشتی به تن میکردند و به این ترتیب نام این مبارزه به کشتی با چوخه شهرت یافت. مهمترین علت پوشیدن این لباس استحکام آن است به طوریکه که در مبارزه کشتی هیچ پارچه ای مانند چوخه دوام نمی آورد.
پانتول یا رانک
در میان لباسهای ترکی شلوار کردی شناخته شده ترین لباس میباشد. شلواری گشاد با دمپای تنگ که مردان کرد به تن میکنند و به پانتول یا رانک معروف است.
در میان تمامی لباسهای محلی مردان کرد چوخه و رانک اصلی ترین اجزا هستند و بخش اعظمی از پوشش مردان کرد را تشکیل میدهند.
ملکی
نیمتنهای بدون یقه است که از پایین نیمتنه تا بالا بهوسیله دکمه بسته میشود.
لفکه سورانی یا سورانی
از دیگر بخشهای لباس مردان کرد میتوان به «لفکه سورانی» اشاره کرد که پیراهنی با آستین فراخ و بلند است که زبانهای مثلث شکل در انتهای آستین دارد و آن را درحالت عادی دور مچ یا بازو میپیچند.
شال
پارچه ای راه راه و آجری رنگ و گران که از کوا و پانتول میسازند.
دستار
راعه یا کلاغه وسیله ایست که مردان کرد به جای کلاه از آن استفاده میکنند.
کراس
کراس همان پیراهن است با این تفاوت که اولاً یقه ندارد و بعلاوه به انتهای آستینها نیز دنبالهای به نام سورانی میدوزند که آن را درحالت عادی روی آستین که وا میبندند و در مواقع اضطراری و مخصوصاً در مواقع جنگ دو سر سورانی بهم گره زده و به گردن میآویزانند و نیز همین سورانیها باعث تسهیل بالا زدن آستینها در مواقع شستن دست و صورت میباشند.
منبع: کجارو مجله گردشگری
نظرات کاربران