با گسترش اسلام در قرن هفتم میلادی، پارچه به دلیل نوع استفاده از آن در سبک زندگی اسلامی و عربی مورد توجه مسلمانان قرار گرفت. به گونهای که حتی در مناطقی مانند استوا، آفریقا و حتی آسیای جنوب شرقی که در سبک پوشش از لباسهای کوتاه استفاده میکردند، نیز با گسترش اسلام و تحت تاثیر آموزههای آن به پوششهای بلند روی آوردند و همین امر انگیزهای برای رشد صنعت پارچه بافی و گسترش پارچه های جهان اسلام در این کشورها شد.
کاربردهای پارچه برای مسلمانان:
سبک زندگی مسلمانان در صدر اسلام بر مبنای چادرنشینی شکل گرفته بود و به همین دلیل یکی از مهمترین استفادههای آن برای تولید چادر بوده است. علاوه بر آن در تولید چادرهای زنانه، رختخواب، مبلمان و تزئینات نیز از پارچه استفاده میشد.
تجارت پارچه در جهان اسلام:
بیشتر پارچه های جهان اسلام از ابریشم، پنبه، پشم و کتان هیه میشدند. بنابراین این جنس پارچهها به اصلیترین تجارت مسلمانان تبدیل شده بودند. در این زمان بود که طبرستان (مازندران) به قطب تولید مسلمانان تبدیل شده بود و بعد از چین بیشترین میزان تولید پارچه ابریشمی در سراسر جهان بود.
مشتریان این پارچه ابریشمی اکثرا مسیحیانی بودند که از این پارچهها برای دوخت رداهای خود استفاده میکردند.
همچنین عربستان و یمن با واردات پنبه و تبدیل آن به پارچه کتانی به منبع تولید کتان تبدیل شده بودند.
پشم نیز بیشتر در منطقهی آناتولی (در ترکیه امروز) و بین النهرین اختصاص داشت.
ترکیه و جهان اسلام:
این روزها صفت نساجی و صنعت توریسم در ترکیه اصلی ترین صنایع این کشور به شمار میروند و بیشترین میزان درآمد برای این کشور را رقم میزنند.
در گذشته و در صدر اسلام ترکیه محل حکومت عثمانی بود که از اواخر قرن چهارم تا ابتدای قرن بیستم در این سرزمین حکومت داشت.
در این زمان برای تولید پارچه از مواد اولیه زیر استفاده میشد:
پشم:
منطقه آناتولی به دلیل دارا بودن مراتع وسیع برای گوسفندان منطقه مناسبی به شمار میآمد. پشم به دلیل دارا بودن فضایی کم هوا در آن قرار میگیرد، عایق سرما به شمار میرود و به همین دلیل در این منطقه از آن برای تهیه لباس های گرم و پتو استفاده میشد.
موی شتر:
شتر به یکی از وسایل حمل بار در ترکیه و در میان روستاها و بنادر مورد استفاده قرار میگرفته است. به همین دلیل موی شتر به عنوان یکی از مواد تشکیل دهنده پارچه به کار برده میشده است. این پارچه ها به دلیل نرمی با ارزش و گران قیمت بودند
موی بز آنقوره:
بز آنقوره بزها کوچکی است که در آناتولی زندی میکردند. موی این بزها ابریشمی و کرکی است و از پشم ای دیگر گرم تر است. به دلیل قیمت بالای این نوع پشم، معمولا از ترکیب آن با پشم گوسفند استفاده میشود.
کنف:
کنف از دهه ۱۹۷۰ در ترکیه ممنوع شد چرا که از آن برای تولید ماری جوانا و حشیش استفاده میشد.
قبل از آن از کنف برای ساخت طناب یا گوی های مواد غذایی مانند گندم و برنج استفاده میشد.
کتان و پنبه:
کتان و پنبه از دیگر مواد پارچه های ترک بوده است. کتان بیشتر سایر کشور های اسلامی مانند مصر وارد میشده ولی پنبه در خود آناتولی کشت میشده است و برای بافت قالی، قالیچه، گلیم و … استفاده میشده است.
ابریشم:
ابریشم خام ترکیه معمولا از ایران وارد میشد ولی تحت تاثیر هنر ایتالیایی و مدیترانه ای طراحی میشد و در آن از نقش های گل دار استفاده میشد.
پارچه های ابریشمی در ترکیه و با هنر زر بافت تولید ی شدند و به کلیساهای ارتدوکس بالکان و روسیه صادر میشد.
به منظور تزئین پارچه ها در منطقه آناتولی نیز از روش های مختلفی استفاده میشد که مهمترین آنها سوزن دوزی، مهر دوزی، چاپ قلمکار و تکنیک تای دای است.
نظرات کاربران